İstanbul’da yaşayan 16 milyon insanın neredeyse hayatının yarısı trafikte geçiyor. Uluslararası faaliyet gösteren bir özel navigasyon sistemleri şirketinin 6 kıtada 57 ülkede 416 şehri kapsayan Trafik Endeksini 2020 yılı verilerine göre İstanbul, dünyada beşinci Avrupa’da ise ikinci trafik yoğunluğu yaşanan şehir oldu. O nedenle metro gibi toplu taşıma araçlarının şehrin geneline yayılması trafiğin azalması için büyük önem taşıyor.
–Türkiye’nin en kalabalık ili İstanbul’da (15 milyon 840 bin) raylı sistem ağı 266 kilometreyi buldu ancak 39 ilçenin 16’sında hala metro yok. TÜİK’in açıkladığı rakamlara göre, bu 16 ilçenin toplam nüfusu 5 milyon 204 bin. Bu da İstanbul’un yaklaşık yüzde 35’inin metro ağına doğrudan ulaşamadığını gösteriyor. Bazı ilçeleri metroya kavuşturmak için çalışmalar sürerken, bazılarında ise orta vadede hiç umut yok. Büyükçekmece’den Alibeyköy’deki okuluna 4 aktarmayla 2 buçuk saatte giden Ayşegül Şengül, “Metro çok güzel olurdu” dedi. İstanbul’da yaşayan 16 milyon insanın neredeyse hayatının yarısı trafikte geçiyor. Uluslararası faaliyet gösteren bir özel navigasyon sistemleri şirketinin 6 kıtada 57 ülkede 416 şehri kapsayan Trafik Endeksini 2020 yılı verilerine göre İstanbul, dünyada beşinci Avrupa’da ise ikinci trafik yoğunluğu yaşanan şehir oldu. O nedenle metro gibi toplu taşıma araçlarının şehrin geneline yayılması trafiğin azalması için büyük önem taşıyor. Yıllardır raylı sistem çalışmalarının devam ettiği İstanbul’da 5 milyondan fazla insanın yaşadığı Büyükçekmece, Esenyurt, Avcılar, Beylikdüzü, Tuzla, Sancaktepe, Sultanbeyli gibi ilçelerde hala metro bulunmuyor. Vatandaşlar işe, okula, hastaneye, gezmeye gitmek için genelde metrobüs, otobüs ya da minibüs kullanıyor. MAHMUTBEY-ESENYURT METROSUNUN İLK ETABINDA ÇALIŞMALAR BAŞLIYOR Metro çalışmalarındaki son durumu anlatan İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Genel Sekreter Yardımcısı Doç. Dr. Pelin Alpkökin, “İstanbul’da 266 kilometrelik tramvay, füniküler ve metro ağımız var. Tabii bu İstanbul için yeterli değil. Lastik tekerlekli ulaşımın yerini raylı sistemlere bırakması gerekiyor. Çünkü daha hızlı, konforlu, güvenli ve kişi başına karbon salınımı çok düşük. Şu anda İBB olarak yaklaşık 100 kilometrelik bir raylı sistem ağı yapıyoruz. Bunların önemli bir kısmı metro. Özellikle Avrupa Yakası’nda 3 buçuk milyonluk nüfusa sahip olan Esenyurt, Küçükçekmece, Avcılar, Beylikdüzü, Büyükçekmece gibi aslında nerdeyse kendi içinde bir şehir olan bölgede kitlesel toplu ulaşım olarak metrobüs kullanılıyor. 220 milyon euroluk eurobond tahvili yaparak Mahmutbey’den Kanuni Sultan Süleyman Hastanesi’ne kadar ilk aşamayı başlattık. 2 ay içerisinde ilk etabı olan Kanuni Sultan Süleyman Hastanesi’ne kadar olan kısımda tünel açma makineleri çalışmaya başlayacak. 2025 yılında bu etabın bitmesi bekleniyor. İkinci etabı için 300 milyon euroluk kredi arayışımız var. Bunun için Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın onayı gerekiyor, başvurduk sonuçlanmasını bekliyoruz” dedi. METRO HATLARI İÇİN 1.2 MİLYAR EUROLUK KAYNAK SAĞLADIK Anadolu Yakası’nda yapımı devam eden 4 tane önemli metro hattı olduğunu söyleyen Alpkökin, “En önemli hatlarımızdan bir tanesi Dudullu-Bostancı metrosunu bu yıl sonunda açmak istiyoruz. Ümraniye, Ataşehir Göztepe finans merkezinden de geçen önemli bir hat. 2024 yılında açmayı hedefliyoruz. Çekmeköy, Sancaktepe, Sultanbeyli hattını iki etapta açacağız. Kaynarca Pendik Tuzla’yı da 2024’ün sonu 2025’in başı gibi açılacak. Avrupa Yakası’nda Mecidiyeköy-Mahmutbey hattını açtık ama bunun Fulya, Yıldız ve Kabataş’a kadar olan kısmında çalışmalar devam ediyor. Beşiktaş ve Kabataş’taki arkeolojik kazılara bağlı olarak da bu hattı 2024-2025 arasında açmayı hedefliyoruz. Ataköy-İkitelli metro hattını 2023-2024 bandında açacağız. Bugüne kadar yaklaşık 9 milyar lira yüklenici firmalara ödeme yaptık. 1,2 milyar euroluk da kaynak sağladık. 200 milyon euroluk daha görüşmelerimiz devam ediyor. Bunlar hızlanarak ilerleyecek. İBB’nin bütçesinin nerdeyse 5’te 1’i raylı sistemlere gidiyor. Metro hatlarının bir anda önce açılması için hem finansal hem de teknik olarak tüm destek veriliyor” diye konuştu. İSTANBUL’A EKSPRES METRO: HIZRAY Tasarımlarının yüzde 60 oranında tamamlandığı HızRay projesini çok önemsediklerini söyleyen Alpkökin, “Bunlar yeni nesil dediğimiz ekspres metrodur. Tokyo, Londra gibi büyük şehirlerde örnekleri var. Hızla yaklaşık 74,5 kilometre Beylikdüzü’nden Sabiha Gökçen’e kadar giden çok önemli bir proje. 13-14 durak olacak, 2023 yılı itibariyle inşaatına başlayabilir hale geleceğiz.5 yıl içinde bitmesini hedefliyoruz. Uluslararası kreditörlerin projeye ilgisi çok büyük. Projeyi İngiltere ve Japonya gibi ülkelere de tanıttığım zaman oradaki uzmanlar da projenin çok doğru olduğu görüşündeydi” ifadelerini kullandı. İSTANBUL HAVALİMANI METROSU KASIM AYINDA AÇILIYOR Geçen hafta Gayrettepe-İstanbul Havalimanı-Halkalı metro şantiyesinde incelemelerde bulunan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu ise “Kağıthane-İstanbul Havalimanı arasını kasım ayında, bundan altı ay sonra da Gayrettepe uzantısını bitirerek, 37,5 kilometrelik Gayrettepe-İstanbul Havalimanı metrosunu hizmete alacağız. Bu hattımızın devamı olan İstanbul Havalimanı-Arnavutköy-Başakşehir-Halkalı ve Marmaray’la Küçükçekmece bağlantısını 2023 itibarıyla bitirerek, 32 kilometre artı 37 kilometre, yani yaklaşık 70 kilometrelik metro hattını, İstanbul’un Avrupa Yakası’nı çepeçevre saran metro hattının tamamını 2023 yılı içinde bitirerek milletimizin hizmetine sunmanın heyecan içerisindeyiz” dedi. HANÇERLİ: AVCILAR’DA TRAFİK SORUNU ÇÖZÜLMÜŞ OLUR Avcılar olmadan İstanbul’un büyük bir yanının eksik kalacağını söyleyen Avcılar Belediye Başkanı Turan Hançerli de “Avcılar’da metro olması için bütün koşullar hazır. Olmamasını eksiklik olarak görüyorum. Planlanan çok kıymetli iki hat var. Biri Bakırköy-Beylikdüzü diğeri de Halkalı’dan gelip Esenyurt’tan geçerek Avcılara ulaşan hat, bekliyoruz. Bu hatların yapılması halinde sadece Avcılar değil İstanbul ve Türkiye kazanacak. Avcılar E-5 aksı İstanbul trafiğinin en yoğun olduğu güzergahlardan bu bölgede yaşayanlar İstanbul’a daha kolay ve ucuz ulaşım sağlayacak. Teknik hiçbir sorun yok, yapılabilir istemek ve buna kaynak ayırmak lazım. Avcılar’a yapılacak metronun Ağrı’daki, İskenderun’daki, Rize’deki yatırımı etkileyecektir, katkısı olacaktır. Bilboardlara ‘metromu istiyorum’ afişleri asmıştık, metromuzu istiyoruz. Metro Avcılar’a gelirse trafik sorunu çözülmüş olur. Çünkü planlanan hatlar çok nitelikli, T şeklinde kentin bütün mahallelerine çok yakın dokunuyor” dedi. DR. YAZICI: METROYA İHTİYAÇ VAR, BEKLİYORUZ İstanbul’un Tuzla’dan başladığını söyleyen Tuzla Belediye Başkanı Dr. Şadi Yazıcı ise ilçenin sanayi ağırlıklı olduğunu ve 100 binden fazla çalışanın bulunduğunu dile getirdi. Dr. Yazıcı, “Marmaray olduğu için Tuzla’nın metro ihtiyacı daha az gibi gözüküyor. Ama ihtiyacımız var, olması gerekir. Metro çalışanlara ve öğrencilere ulaşım anlamında önemli katkı sağlayacaktır. Trafiği de rahatlatacaktır, bekliyoruz” diye konuştu. “4 AKTARMAYLA OKULUMA 2 BUÇUK SAATTE GİDİYORUM” Vatandaşlar da metroyu daha hızlı ve kolay olduğu için kullandıklarını söyledi. Okulu için neredeyse her gün Büyükçekmece’den Alibeyköy’e geldiğini söyleyen Ayşegül Şengül, “Metroyu kullanınca trafiğe takılmıyorum. Ne zaman geleceği ne kadar süreceği belli minibüs ya da otobüs gibi değil. 4 aktarmayla 2 buçuk saatte okuluma geliyorum keşke metro olsaydı daha rahat olurdu. Büyükçekmece’ye metro istiyoruz, çok güzel olur” ifadelerini kullandı. Metro şanslısı ilçeler Ataşehir, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Başakşehir, Bayrampaşa, Beyoğlu, Çekmeköy, Esenler, Fatih, Kadıköy, Kağıthane, Kartal, Maltepe, Pendik, Sarıyer, Şişli, Ümraniye, Üsküdar, Zeytinburnu, Eyüpsultan, Beşiktaş, Gaziosmanpaşa. Metro şansızı ilçeler Avcılar, Beykoz, Beylikdüzü, Büyükçekmece, Çatalca, Esenyurt, Güngören, Küçükçekmece, Sancaktepe, Adalar, Silivri, Arnavutköy, Sultanbeyli, Sultangazi, Şile, Tuzla. Beşiktaş’ta Gayrettepe ve Levent, Levent’ten ise Hisarüstü Boğaziçi Üniversitesi’ne giden bir metro hattı var ama merkezinde metro yok. İSTANBUL’DA İLK MODERN METRO 1989’DA HİZMETE GİRDİ Londra metrosundan sonra kıtanın en eski ikinci yer altı raylı sistemi olan ve 1875’te hizmete giren Tünel’den sonra İstanbul’da toplu taşıma aracı olarak modern metroların yapımına 1980’lerin sonunda başlandı. 1989’da Aksaray- Kocatepe arasında hizmete giren ilk modern metro hattı M1, 1995 yılında Yenibosna’ya 2002 yılında ise Atatürk Havalimanı’na uzatıldı. Anadolu Yakası’nda inşa edilen ilk metro hattı olan M4’ün Kadıköy- Kartal etabındaki inşa çalışmaları 2005’te başladı, hat 2012’de hizmete girdi. 2013’te Ayrılık Çeşmesi istasyonu hizmete giren hat 2016’da Tavşantepe yönüne uzatıldı.