Esenyurt’ta lüks bir sitede yaşayan Şeniz Baş, yılbaşından bu yana site aidatlarına yüzde 100’den daha fazla zam geldiğini ifade etti. SABAH’a konuşan Baş; “Ben 950 kişinin yaşadığı bir sitede 2+1 dairede oturuyorum. Ocak ayının başında ödemiş olduğum site aidatı 947 lira. Yeni belirlenen miktardan sonra da site aidatımıza sürekli zam gelmeye başladı. Mayıs ayında site aidatımız Ocak ayına göre yüzde 50’den de fazla zamlanarak bin 467 liraya yükseldi. Bu büyük zamdan sonra uzun süre zam olmaz diye beklerken asgari ücrete gelen ara zam da bahane edilerek bir kez daha yüzde 36’lık bir zam yapılarak site aidatımız tam 2 bin liraya yükseltildi” ifadelerini kullandı.
Fahiş site aidatları, konut sakinlerinin yanı sıra iş yeri sahipleri ve işletmecilerin de ceplerini yakıyor. Küçükçekmece’de rezidanslar ve ofislerin bulunduğu lüks bir çarşıda esnaflık yapan Ahmet Öztürk 56 metrekarelik iş yeri için 7 bin lira aidat ödediğini ifade ediyor. Öztürk; “Geçen sene bu tarihlerde ödediğimiz aidat bedeli ortalama 3 bin 300 liraydı. Daha sonra yılbaşında yapılan yüzde 34’lük asgari ücret zammı gerekçe gösterilerek aidatlarımıza yüzde 112’lik dev bir artış geldi. 56 metrekarelik bir iş yeri için bu ücret çok fazla. Burada 7 bin liralık bir hizmet de alamıyoruz maalesef. Bu miktar bizi kara kara düşündürüyor” diye konuştu.
Büyükçekmece’de 806 dairenin yer aldığı sitede aidatlara yaklaşık yüzde 100’lük zam yapıldığını belirten ev sahibi Tamer Kaya; “Yılbaşından önce ödediğimiz aidat bedeli 450 lira iken bu miktar Ocak ayında yüzde 233’lük bir artış ile bin 500 liraya yükseltildi. Fahiş zamma karşı tüm komşularımızla birlikte durumu protesto ettikten sonra aidat bedelinde 600 lira düşüşe gidildi. Bu durumda bile aidat ödemelerimize yüzde 100’lük bir artış gelmiş oldu. Alamadığımız hizmetler karşısında 900 lira çok yüksek bir fiyat. Mafyavari gruplar site yönetimlerini bir rant kapısı olarak görüyorlar. Bu sitede 800’ü aşkın daire var ve her daireden 900 lira toplanınca elde edilen para 725 bin lirayı buluyor. Bu para her ay nereye gidiyor bilmiyoruz” dedi.
RANT KAPISI “TARTIŞMASI”
Yüzlerce ve binlerce kişiden aidat toplandığı kalabalık sitelerde, yönetimlerin birer rant kapısı olarak görüldüğünü ifade eden Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu, müteahhit firmalara dikkat çekti. Müteahhit firmaların uzun yıllar boyunca site yönetimlerini ellerinde tutabildiğini belirten Ağaoğlu; “Bazı müteahhit firmalar 10 yıllığına kendi sahip oldukları şirketi yönetici olarak atayabiliyorlar. O yönetimin değişmesi ise kat maliklerinin yüzde 80’inin onayını gerektiriyor. Bu noktada kat malikleri veya vekâlet verdikleri kiracıları kat malikleri kurul toplantılarına iştirak etmeli, önceki ve sonraki dönemlerin harcama listelerini incelemeli, varsa itirazlarını genel kurul tutanağına yazdırmalılar. Fahiş aidat belirlenmesi durumunda genel kurul tutanağındaki itirazını delil göstererek toplantıdan bir ay sonrasına kadar sulh hukuk mahkemelerine başvurup haklarını arayabilirler” diye konuştu.
AİDATI SİTE YÖNETİMİ BELİRLEYEMEZ
Ağaoğlu; “Apartman ve site yönetimlerinin ödenecek site aidatının miktarını belirleme yetkisi bulunmuyor. Bu konuda yetki ‘Kat Malikleri Kurulu’ndadır. Yönetimler, kat malikleri kurulunca onaylanmamış hiçbir parayı tahsil edemez, kat malikleri kurulu, yönetime aidat toplama yetkisi verirken aidat miktarını da mutlaka tutanağa yazdırırlar. Fahiş aidat belirlenmesi durumunda genel kurul tutanağındaki itirazını delil göstererek toplantıdan bir ay sonrasına kadar sulh hukuk mahkemelerine başvurup haklarını arayabilirler” dedi.
YÖNETİMLER 2 YILDAN FAZLA GÖREVDE KALAMAYACAK
Ağaoğlu sözlerini şöyle sürdürdü: “Toplu yapıları ve siteleri gelir kapısı haline getiren birtakım kişilerin rahatsızlık yarattığı anlaşıldı. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tam da bu husus üzerinde yeni bir düzenleme hazırlığına girişti. Bu taslakta yer alan ifadeye göre site yöneticileri 2 yıldan fazla görevde kalamayacak, bunun yanında yönetici olabilmek için bir sınav şartı getirilecek, bu alanda eğitimi ve bilgisi olmayanlar yönetici koltuğuna oturarak sitenin gelir ve giderlerini kendince şekillendiremeyecek.”
EMLAKÇILAR DA ZORDA
Site aidatları sadece ev ve iş yeri sahiplerini değil gayrimenkul danışmanları için de olumsuz bir etki yaratıyor. Son zamanlarda yüksek aidat ücretleri nedeniyle ev ve iş yeri kiralama ve satışlarında azalma olduğuna dikkat çeken gayrimenkul danışmanı Murat Demir “Bir projenin gerçek değerini bulabilmesi için site yönetimleri belirleyici bir konumda bulunuyor. Projede efektif hizmetlerin verilmesi ve bu hizmet giderlerinin uygun bir seviyede tutulması çok önemli. Bu hizmetin bedeli olarak toplanan aidat ücretlerinin gerçek değerinden yüksek tutulmaması sadece ev ve iş yeri sahipleri için değil sektör için de oldukça önemli. Tüketici ödeyeceği kira bedelinin yanında yüksek bir aidat ücreti istenince, almaya ve kiralamaya sıcak baktığı projelerden vazgeçebiliyor. Son zamanlarda iş yerlerini kiraya vermeye çalışırken önümüze çıkan en büyük engel kira bedeli değil aidat bedeli oldu. Yüksek aidatlar yüzünden mülk sahipleri kira bedelini bile düşürmek zorunda kalıyor” dedi.
KANUNDAKİ BOŞLUKTAN YARARLANIYORLAR
Avukat Yüksel Tümtürk; “Bazı site yönetimleri bizzat müteahhit firmalar tarafından oluşturulabiliyor. Ve bu yönetimlerin koltuktaki süreleri de çok önemli. Bu hususta Kat Mülkiyeti Kanunu’nda bir boşluk var. Müteahhit firmalar bu boşluktan yararlanarak uzun bir süre kötü niyetli olarak yönetimde kalabiliyor. Daireler ve iş yerleri genellikle kredi ile alınıyor, bankalarca ipotek konuluyor ve tapuları daha sonra veriliyor. Tapu verilinceye kadar ev ve iş yeri sahiplerinin genel kurulda söz hakları bulunmuyor. Aidat ödemelerine tabiler ancak oy hakları bulunmuyor. Kat Mülkiyeti Kanunu’nun engeliyle sadece kat malikleri ve vekalet verdiği kişiler oy kullanabiliyor. Bu nedenle de tapular alınana kadar müteahhit firmanın belirlediği site yönetiminin değişmesinde söz hakları bulunmuyor.” açıklamasında bulundu.
SOSYAL MEDYADA TEPKİLER DİNMİYOR
Temmuz’da asgari ücrete gelen ara zammın ardından birçok sitede aidatlara ya zam yapıldı ya da zam hazırlığı içerisine girildi. Bu durum sosyal medyada da en çok konuşulanlar arasında. Birçok kullanıcı asgari ücret zammı ve enflasyon oranlarının bahane edilerek aidatlara fahiş zamlar yapılmasına tepki gösteriyor.
Orhan Dönmez: Eskiden kira öder gibi ev sahibi olurduk, şimdi kira öder gibi site aidatı ödüyoruz. Aidat geçen yoldan bu yıla yüzde 100 zam geldi.
Berk Altay: Site aidatı 650 lira iken bin 50 lira olmuş… Bunun ne zammı olduğunu sorduğumda “Asgari ücret arttı ya ondan” dediler dalga geçer gibi. Devletin bu işe el atması lazım, kafalarına göre aidat zammı yapıyor siteler…
Emrah Ateş: Site aidatı 430 liradan 900’e çıktı, maaş zammımızı almadan eksiye girdik.
Adnan Kılınç: Sitelerde milyonlarca insan site aidatı üzerinden mağduriyet yaşıyor. Kene gibi yıllarca yönetime çökmüş olanlar millete kan kusturuyor. Aidatlara ve yöneticiliğe sınırlama gelmiyor mu?